O projekcie
Wstęp
Istotnym problemem w pograniczu okręgu morawsko-śląskiego i województwa śląskiego jest pogorszona jakość powietrza. W ramach poprzedniej współpracy czesko-polskiej nad projektami CLEANBORDER oraz AIR SILESIA stwierdzono, że czeskie źródła mogą wywierać w tym obszarze istotny wpływ na jakość powietrza w Polsce i na odwrót. Projekt AIR SILESIA jako pierwszy określił ilościowo transgraniczny wpływ poszczególnych grup źródeł zanieczyszczania powietrza. Przeprowadzono modelowanie długookresowego oddziaływania źródeł po obu stronach granicy, którego wyniki zostały zweryfikowane przy pomocy pomiarów jakości powietrza. Przy obronie końcowej projektu stwierdzono, że byłoby stosowne uzupełnienie wyników modelowania o lotne pomiary i inne specjalistyczne pomiary transportu zanieczyszczenia w celu sprecyzowania szacunku transgranicznego transportu poszczególnych grup źródeł.
Choć problematyka zanieczyszczonego powietrza na wymienionym obszarze powoli zaczyna być rozwiązywana, żadne istotne działania ponadnarodowe na razie nie zostały podjęte. Stale przebiegają dyskusje o znaczeniu poszczególnych grup źródeł i wpływie dotąd zastosowanych środków (piece domowe/transport/źródła przemysłowe/źródła czeskie/źródła polskie).
Poprawa jakości powietrza w regionie będzie wymagać dużych wydatków finansowych i doniosłych wspólnych decyzji politycznych. Żeby decyzje te były efektywne, muszą być do dyspozycji jakościowe dane i informacje do podejmowania decyzji, które będą wiarygodne dla obu stron. Projekt AIR BORDER powinien pomóc do podniesienia poziomu współpracy czesko-polskiej przy poprawianiu jakości powietrza w pograniczu.
W ramach projektu zostanie sprecyzowany długookresowy transgraniczny transport czesko-polskich źródeł zanieczyszczenia powietrza za pośrednictwem specjalistycznych pomiarów. Przewiduje się, że wyniki projektu pomogą w ten sposób sferze decyzyjnej i społeczeństwu obywatelskiemu po obu stronach granicy ujednolicić zdania na przyczyny i mechanizmy zanieczyszczenia powietrza, a udostępnione dane przyczynią się do wspólnego rozwiązania problemu zanieczyszczonego powietrza w regionie.
Cel projektu
Na bazie nawiązanej współpracy między czeskimi i polskimi specjalistycznymi instytucjami w ramach projektu AIR BORDER będą wykonywane specjalne pomiary transgranicznego transportu zanieczyszczenia. Wynikiem będzie liczbowo wyrażona dobowa wartość zanieczyszczenia cząstkami pyłu oraz kierunek transportu (wektor zanieczyszczenia), które będą publikowane na stronach internetowych oraz za pośrednictwem aplikacji mobilnej. Wyniki zostaną statystycznie opracowane i podsumowane w studium końcowym o transgranicznym transporcie zanieczyszczenia. Grupy docelowe projektu (rządy, organy ochrony powietrza i społeczeństwo obywatelskie) po obu stronach granicy będą więc miaą do dyspozycji dane o tym, jak przemieszcza się zanieczyszczenie przez granice i jakie są tego przyczyny.
Wyniki projektu będą oparte na danych uzyskanych z długookresowych pomiarów specjalnymi metodami oraz na studium mechanizmu transportu substancji zanieczyszczających w atmosferze na obszarze przygranicznym. Do tego zostanie wykorzystane wyjątkowe położenie dwu stacji po obu stronach granicy, gdzie pomiary będą dokonywane.
Czeska stacja w Horní Suchej będzie umieszczona na byłej wieży wyciągowej Kopalni Franciszek, przy czym pomiary będą prowadzone koło podstawy i na dachu wieży, na wysokości prawie 90 m. Będą prowadzone ciągłe pomiary drobnych cząstek pyłowych na obu poziomach wysokościowych, a na dachu dodatkowo będzie prowadzony pobór cząstek w zależności od kierunku wiatru. Przeprowadzone pobory cząstek pyłowych zostaną poddane dalszym analizom w celu oznaczenia szczegółowego składu pierwiastkowego (rzędu dziesiątków pierwiastków).
Polska stacja to długookresowo działająca stacja meteorologiczna w Raciborzu, która w ramach projektu zostanie poszerzona o kolejne specjalistyczne urządzenie – radiometr do pomiaru pionowego profilu temperatury.
Stacje stacjonarne zostaną uzupełnione o pomiary przy pomocy zdalnie sterowanego, bezpilotowego balonu, którym będzie mierzone zanieczyszczenie w pograniczu na obszarze między obu stacjami.
Klíčové aktivity / Kluczowe działania
Číslo / Numer: 0
Název klíčové aktivity CZ / Nazwa działania kluczowego PL: Příprava projektu/Przygotowanie projektu
Číslo / Numer: 1
Název klíčové aktivity CZ / Nazwa działania kluczowego PL: Řízení projektu/Zarządzanie projektem
Číslo / Numer: 2
Název klíčové aktivity CZ / Nazwa działania kluczowego PL: Propagační a informační činnosti/Działania promocyjne i informacyjne
Číslo / Numer: 3
Název klíčové aktivity CZ / Nazwa działania kluczowego PL: Monitoring/Monitoring
Číslo / Numer: 4
Název klíčové aktivity CZ / Nazwa działania kluczowego PL: Analýzy a vyhodnocování /Analizy i ewaluacja